P.V=n.R.T: Paran Varsa Ne Rahat!
P.V=n.R.T: Paran Varsa Ne Rahat!
P.V=n.R.T: Paran Varsa Ne Rahat!
NURETTİN ÖZDOĞAN
Kimya formüllerini kolay ezberlemek için birtakım ifadeler var biliyorsunuz. Bu ifadeler nereden türemiş bilinmiyor. Hemen hemen hepsi çok matrak ifadeler.
Lisede benim en favori formülüm: P.V=n.R.T idi. Yani ideal gaz denklemi. Bu formülü "Paran varsa ne rahat." diye ezberlerdik. Gerçi bazı hocalar bu denklemi sadeleştirerek 'P.MA=d.R.t'ye dönüştürürdü: "Paran marksa daha rahat."
Alman para birimi Mark tarih olduğu için şimdiki gençler bunu anlamakta biraz zorluk çekebilirler. Ki kendi paramızı bile bazen anlamakta zorluk çekiyoruz TL, YTL tekrar TL derken. Hemen bir örnek vereyim: Geçenlerde ev arkadaşımla TV'de Ahmet Çakar'ın yarışma programını izliyorduk. YTL'yi TL'ye çevirme ile ilgili çok basit bir soru vardı. Arkadaşım ekran karşısında soruyu yanlış cevapladı. Ki yanılmıyorsam kendisi ÖSS'de matematik sorularının hepsini doğru yanıtlamış birisi. (Durun bir sorayım, yan odada kendisi.)
Geçen haftalarda çok tartışılan bir konu vardı: Yeni Türk parasının görünümü. Yılbaşından itibaren yeni banknotlar dolaşıma girecekmiş. Banknotların arka yüzünde bilim ve kültür alanında önemli eserlere imza atmış Türk büyüklerinin resmi olacakmış: Yunus Emre, Cahit Arf, Aydın Sayılı, Mimar Kemaleddin, Fatma Aliye Hanım.
Özellikle biz gençler için çok önemli bir gelişme bu. Acaba kaçımız kendi adıyla bilinen teoremleriyle dünyaca ünlü matematikçi Ord. Prof. Dr. Cahit Arf'ı tanıyoruz? Mimarlık fakültesinde okuyan kaç öğrenci Mimarlar Odası'nı kuran, Mescid-i Aksa'yı tamir eden ünlü Mimar Kemaleddin'in eserlerini biliyor? Klasik Türk müziğinin kurucusu Itri'nin ismini kaçımız duydu Allah aşkına?
Ben bunu düşünenlere bir genç olarak teşekkür ediyorum. Hiç değilse şimdi hani o çok değer verdiğimiz ama çok çabuk biten paranın arka yüzünde görürüz de 'Google'layıp değerli Türk büyüklerinin hayatları hakkında az çok fikir sahibi oluruz. Zira bize bu Türk büyüklerinin hayatlarını çok anlatmadılar. Saçma sapan bilgileri ezberledik. Ama hayatlarıyla ve bize bıraktıkları eserleriyle gençlere cesaret verecek insanların portrelerini bizlere okutmadılar. Öğretmediler. Sadece ezberledik, sonra... Sonra işte sınava girdirdiler bizi.
Kimyadaki soygazlar hâlâ ezberimde. Hmm, nasıl ezberlemiştik? "Hergele Necip arsız karısını kesip rendeledi." Şimdi bunu ben nerede kullanacağım? Biri bunu bana anlatsın!