Devletin arşivi sanal ortamda
Devletin arşivi sanal ortamda
Dijital ortama aktarılan tarihi belgelere isteyen istediği zaman internet üzerinden ulaşabilecek
MİLLETLERARASI NİTELİK TAŞIYAN DEVLET ARŞİVLERİ ÇAĞ ATLADI
Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, önümüzdeki yıl, mesafenin uzak olması sebebiyle devlet arşivlerine gidemeyen araştırmacılara internetten hizmet vermeye başlayacak. Uygulama ile dijital ortama aktarılan belgeler kişilere istedikleri anda bir ‘tık’la gönderilecek. Ayrıca asılsız Ermeni iddialarına da tarihî belgelerin İngilizce tercümeleriyle cevap verilecek
HASSAS ÇALIŞMALAR
Devlet Arşivleri, milletimizin hafızası olmanın verdiği bilinçle yurt içinde ve yurt dışında önemli çalışmalara imza atıyor. Arşivlerimizde bir yandan kâğıt ortamında hizmet verilirken diğer taraftan da eski belgeler “soğuk ışıklı büyük dijital kameralarla” dijital ortama aktarılıyor. Bu teknik işlemler çok ince çalışmalar sonucu gerçekleştiriliyor. Arşivlerde her yıl ABD’den Japonya’ya kadar dünyanın birçok ülkesinden onlarca uzman araştırma yapıyor.
YURT İÇİNDE NOTER YURT DIŞINDA HAKEM
KİŞİSEL MESELELERE ÇÖZÜM
Yerli ve yabancı araştırmacılara hizmet veren Devlet Arşivleri, başta gayrimenkul olmak üzere kişisel meselelerin ispatı konusunda mahkemelerden gelen yoğun belge ve bilgi taleplerini de karşılıyor. Genel Müdür Yusuf Sarınay, “Mahkemelerden bu konuda yüzlerce müracaat geliyor. Biz bunlara, talep ettikleri belge Osmanlıca ise günümüz Türkçesi’ne aktarıp, noter gibi aslının aynıdır diye damgamızı vuruyoruz. Uluslararası hukuk davalarında ise bilirkişi heyetleri, problemleri çözmek için arşivlerimizde belgelerin aslını inceleyip karar oluşturuyor” dedi.
MEMNUNİYET ORANI YÜZDE 96’YA ÇIKARILDI
Devlet Arşivleri Genel Müdürü Doç. Dr. Yusuf Sarınay, araştırma hizmetlerinde mevzuat düzenlemeleriyle, bilimsel çalışmaların önündeki bürokratik engellerin kaldırıldığını söyledi. Sarınay “Yerli ve yabancı araştırmacılar geldikleri andan itibaren hemen araştırmaya başlayabilmektedir. Arşivimizde araştırmacıların memnuniyetini ölçme sistemini de kurduk. Hedefimiz, müşteri memnuniyetini yüzde 95’e çıkarmaktı. 2004 yılından itibaren daha fazla hizmet vermek için cumartesi günleri arşivi açtık, mesai günlerinde çalışma saatlerini akşam 19.00’ kadar uzattık. Sonuçta son anket sonuçlarına göre müşteri memnuniyet oranını yüzde 96.2’ye çıkardık” dedi.
Her yıl yerli yabancı yüzlerce araştırmacıyı ağırlayan Devlet Arşivleri teknolojide çağı yakaladı.
“Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan yapana sadık kalmazsa, değişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alır.”
Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün bu sözleri, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’nün çalışmalarına ışık tutuyor. Asırlar boyunca biriken ve Osmanlı ile bütünleşen arşivlerimiz; dünü, bugünü ve yarınımızı aydınlatmaya devam ediyor. Ancak bugüne kadar kâğıtlardan oluşan Devlet Arşivleri, artık enformasyon çağına uygun olarak dijital ortama taşınıyor.
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürü Doç. Dr. Yusuf Sarınay, arşivlerin elektronik ortamda saklanmasına yönelik çalışmaları, elektronik ortama taşınan belgelerin Ermeni iddialarına karşı sağlayacağı avantajları ve Osmanlı arşivlerinin önemini gazetemize anlattı.
MİLLETLERİN HAFIZASI
Yusuf Sarınay, “Elektronik sanayindeki gelişmeler, arşivciliğe de el attı. Elektronik arşivcilik nedir ve klasik kağıda dayalı arşivciliğe göre ne gibi farkları var?” sorumuza şu cevabı verdi: “Arşivler milletlerin hafızasıdır. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, bugün dünyanın en büyük tarihî arşivlerinden birine sahip bulunuyor. Arşivlerimiz, milli olmanın ötesinde Osmanlı İmparatorluğu’nun yayıldığı coğrafya sebebiyle milletlerarası bir nitelik taşıyor. Bu belgelerin sağlıklı bir şekilde gelecek nesillere intikal ettirilmesi ve bilimsel çalışmaların hızlandırılması gibi önemli görevlerimiz var. Çağın gereklerinin yanı sıra elektronik ortama geçmemizde bunların önemli etkisi oldu. Ayrıca bölge ve dünya tarihinin objektif bir şekilde aydınlatılması açısından hedef kitlemiz olan yerli ve yabancı araştırmacılara dijital ortamda daha hızlı hizmet vererek, kurumun gelişmiş ülke arşivlerine karşı rekabet gücünü artırmayı hedefledik. Kurum vizyonumuzu da ‘bölge ve dünya arşivciliğinde öncü ve örnek bir kuruluş olmak’ şeklinde belirledik. Böylece bir yandan kâğıt ortamında hizmet verirken diğer taraftan eski belgeleri dijital ortama aktararak, ‘yıpranmasını önlemeyi, çağa uygun hızlı hizmet vermeyi ve günümüz arşivlerinin elektronik belgelerden oluşmasını’ amaçladık.”
TSE STANDARDI
Mevcut kâğıt ortamındaki arşivlerin zarar görmemesi için, “soğuk ışıklı büyük dijital kameralarla” elektronik ortama aktarıldığını vurgulayan Sarınay, “Bu belgeler tarihî ve kültürel bir hazine olarak sağlıklı ortamlarda saklanacak. Hizmet elektronik ortamda bilgisayarlar üzerinden verilecek” diye konuştu.
Doç. Dr. Sarınay, Genel Müdürlük olarak kamu kurum ve kuruluşları arasında “elektronik belge standardı” sağlamak üzere Türk Standartları Enstitüsü (TSE)’ne başvurduklarını açıkladı ve şunları söyledi:
“Bu standardın amacı kamu kurum ve kuruluşlarında üretilen veya üretilmesi muhtemel elektronik belgelerin arşiv belgesi niteliğinin korunabilmesidir. Bu amaçla yaptığımız çalışmaları 2006 yılında TSE’ye sunduk. TSE de incelemelerin ardından bunu, 13298 numaralı Elektronik Belge Yönetim Standardı olarak yayınlandı ve dünyadaki örneklerine bakarak yeni bir standart olarak tescilini uygun gördü. Gelecekte kamu kurumları bu standarda uygun elektronik belge üretimi yapacak. Biz de üniversitelerden bakanlıklarımıza, genel müdürlüklerimizden müsteşarlıklara devlet kurumlarının tamamına arşivcilik eğitimi veriyoruz. Kurumda 25-30 kişilik mobil bir grubumuz vardır. Hiç burada durmazlar. Sürekli kurumları dolaşırlar. Kurumlarda model dosyalar oluşturduk. Hangi belgeler ilelebet kalacak, hangileri yıl sonunda imha edilecek, hangileri kaç yıl korunacak bunları anlatıyoruz.”
100’E YAKIN ARAŞTIRMACI
2003 yılından itibaren katalog bilgilerini internet üzerinden dünyadaki araştırmacılara açtıklarını belirten Yusuf Sarınay, bunun sonucunda Türkiye’ye gelen araştırmacı sayısının attığını ifade etti. 2007 yılında 94 değişik ülkeden çok sayıda araştırmacıyı ağırladıklarını belirten Devlet Arşivleri Genel Müdürü, 2009 hedeflerini de şöyle açıkladı: “2009 yılından itibaren elektronik ortama aktardığımız belgeleri, internet ortamından isteyene yerinde hizmet verme projemiz var. Yani biz bugün araştırmacıları kuruma davet ediyoruz. Ama bir yıl sonra 2009 başından itibaren kişiler elektronik ortamda katalog bilgilerini tarayacak ve bizden taleplerini yapacak. Kendilerine bir hesap numarası vereceğiz, hesabımıza parayı geçtikleri anda, kişilere istedikleri bu belgeyi gönderebileceğiz. Bunu planladık, alt yapısını oluşturmaya çalışıyoruz. 2009 yılından itibaren belki araştırmacıların ayağına hizmeti götürmeyi hedefliyoruz.”
ERMENİ LOBİSİYLE MÜCADELE
“Osmanlı Arşivleri’nin elektronik ortama taşınması asılsız Ermeni iddiaları ile mücadelede nasıl bir rol oynayabilir?” sorumuza Genel Müdür Sarınay şu karşılığı verdi: “Ermeni meselesinin tarihî belgelere dayanarak objektif şekilde aydınlatılması için kurumumuzun faaliyetleri bütün hızı ile devam etmektedir. Ermeni konusu başta olmak üzere bütün belgelerin kataloglarını dünya araştırmacılarının ilgisine internet üzerinden sunduk. Ayrıca sitemizde Ermenilerle ilgili belgelerin Osmanlıca ve günümüz Türkçesini de yayınlıyoruz. Hedefimiz 2009 yılından itibaren önemli gördüğümüz belgelerin İngilizce tercümesini de sitemizden yayınlamak. Konuyla ilgili çıkardığımız 20 ciltten fazla eser de internet sitemizde yer alıyor. Bunun sonucunda pek çok Batılı araştırmacı, Ermenilerin arşivlerini açmamış olmasını eleştirmeye başlamışlardır. Çünkü bizim açıklık politikamız ve tarihimize güven duymamıza karşılık Ermeniler Erivan ve Boston’daki Zoryan Taşnak arşivlerini açmamışlardır.”
OSMANLI’NIN BİRİKİMİ 32 ÜLKEDE SERGİLENİYOR
Genel Müdürlük olarak 32 ülke ile arşivler arası iş birliği yaptıklarını anlatan Yusuf Sarınay, yurt dışında düzenledikleri sergilerde tarihî ve kültürel zenginliğimize dikkat çektiklerini belirterek şunları söyledi: “Osmanlı Devletinin başı sıkışanların, yardım arayanların sığındığı bir vatan olduğu; Türk ve Müslümanların dışındaki diğer unsurlara hoşgörüyle yaklaşıldığı, dünya barışını sağlama iddiasında olan küresel aktörlerin Osmanlı tecrübesinden istifade edebilecekleri gibi ana konuları işleyen sergiler düzenliyoruz. Zaten Başbakanımızın da eş başkanlığını yaptığı Medeniyetler İttifakı’nın ana temalarından birisi de budur. Ülkemiz, yeni modellerin ortaya konulması için tarihî bir tecrübeye sahiptir.”
MİLLETLERARASI NİTELİK TAŞIYAN DEVLET ARŞİVLERİ ÇAĞ ATLADI
Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, önümüzdeki yıl, mesafenin uzak olması sebebiyle devlet arşivlerine gidemeyen araştırmacılara internetten hizmet vermeye başlayacak. Uygulama ile dijital ortama aktarılan belgeler kişilere istedikleri anda bir ‘tık’la gönderilecek. Ayrıca asılsız Ermeni iddialarına da tarihî belgelerin İngilizce tercümeleriyle cevap verilecek
HASSAS ÇALIŞMALAR
Devlet Arşivleri, milletimizin hafızası olmanın verdiği bilinçle yurt içinde ve yurt dışında önemli çalışmalara imza atıyor. Arşivlerimizde bir yandan kâğıt ortamında hizmet verilirken diğer taraftan da eski belgeler “soğuk ışıklı büyük dijital kameralarla” dijital ortama aktarılıyor. Bu teknik işlemler çok ince çalışmalar sonucu gerçekleştiriliyor. Arşivlerde her yıl ABD’den Japonya’ya kadar dünyanın birçok ülkesinden onlarca uzman araştırma yapıyor.
YURT İÇİNDE NOTER YURT DIŞINDA HAKEM
KİŞİSEL MESELELERE ÇÖZÜM
Yerli ve yabancı araştırmacılara hizmet veren Devlet Arşivleri, başta gayrimenkul olmak üzere kişisel meselelerin ispatı konusunda mahkemelerden gelen yoğun belge ve bilgi taleplerini de karşılıyor. Genel Müdür Yusuf Sarınay, “Mahkemelerden bu konuda yüzlerce müracaat geliyor. Biz bunlara, talep ettikleri belge Osmanlıca ise günümüz Türkçesi’ne aktarıp, noter gibi aslının aynıdır diye damgamızı vuruyoruz. Uluslararası hukuk davalarında ise bilirkişi heyetleri, problemleri çözmek için arşivlerimizde belgelerin aslını inceleyip karar oluşturuyor” dedi.
MEMNUNİYET ORANI YÜZDE 96’YA ÇIKARILDI
Devlet Arşivleri Genel Müdürü Doç. Dr. Yusuf Sarınay, araştırma hizmetlerinde mevzuat düzenlemeleriyle, bilimsel çalışmaların önündeki bürokratik engellerin kaldırıldığını söyledi. Sarınay “Yerli ve yabancı araştırmacılar geldikleri andan itibaren hemen araştırmaya başlayabilmektedir. Arşivimizde araştırmacıların memnuniyetini ölçme sistemini de kurduk. Hedefimiz, müşteri memnuniyetini yüzde 95’e çıkarmaktı. 2004 yılından itibaren daha fazla hizmet vermek için cumartesi günleri arşivi açtık, mesai günlerinde çalışma saatlerini akşam 19.00’ kadar uzattık. Sonuçta son anket sonuçlarına göre müşteri memnuniyet oranını yüzde 96.2’ye çıkardık” dedi.
Her yıl yerli yabancı yüzlerce araştırmacıyı ağırlayan Devlet Arşivleri teknolojide çağı yakaladı.
“Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan yapana sadık kalmazsa, değişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alır.”
Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün bu sözleri, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’nün çalışmalarına ışık tutuyor. Asırlar boyunca biriken ve Osmanlı ile bütünleşen arşivlerimiz; dünü, bugünü ve yarınımızı aydınlatmaya devam ediyor. Ancak bugüne kadar kâğıtlardan oluşan Devlet Arşivleri, artık enformasyon çağına uygun olarak dijital ortama taşınıyor.
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürü Doç. Dr. Yusuf Sarınay, arşivlerin elektronik ortamda saklanmasına yönelik çalışmaları, elektronik ortama taşınan belgelerin Ermeni iddialarına karşı sağlayacağı avantajları ve Osmanlı arşivlerinin önemini gazetemize anlattı.
MİLLETLERİN HAFIZASI
Yusuf Sarınay, “Elektronik sanayindeki gelişmeler, arşivciliğe de el attı. Elektronik arşivcilik nedir ve klasik kağıda dayalı arşivciliğe göre ne gibi farkları var?” sorumuza şu cevabı verdi: “Arşivler milletlerin hafızasıdır. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, bugün dünyanın en büyük tarihî arşivlerinden birine sahip bulunuyor. Arşivlerimiz, milli olmanın ötesinde Osmanlı İmparatorluğu’nun yayıldığı coğrafya sebebiyle milletlerarası bir nitelik taşıyor. Bu belgelerin sağlıklı bir şekilde gelecek nesillere intikal ettirilmesi ve bilimsel çalışmaların hızlandırılması gibi önemli görevlerimiz var. Çağın gereklerinin yanı sıra elektronik ortama geçmemizde bunların önemli etkisi oldu. Ayrıca bölge ve dünya tarihinin objektif bir şekilde aydınlatılması açısından hedef kitlemiz olan yerli ve yabancı araştırmacılara dijital ortamda daha hızlı hizmet vererek, kurumun gelişmiş ülke arşivlerine karşı rekabet gücünü artırmayı hedefledik. Kurum vizyonumuzu da ‘bölge ve dünya arşivciliğinde öncü ve örnek bir kuruluş olmak’ şeklinde belirledik. Böylece bir yandan kâğıt ortamında hizmet verirken diğer taraftan eski belgeleri dijital ortama aktararak, ‘yıpranmasını önlemeyi, çağa uygun hızlı hizmet vermeyi ve günümüz arşivlerinin elektronik belgelerden oluşmasını’ amaçladık.”
TSE STANDARDI
Mevcut kâğıt ortamındaki arşivlerin zarar görmemesi için, “soğuk ışıklı büyük dijital kameralarla” elektronik ortama aktarıldığını vurgulayan Sarınay, “Bu belgeler tarihî ve kültürel bir hazine olarak sağlıklı ortamlarda saklanacak. Hizmet elektronik ortamda bilgisayarlar üzerinden verilecek” diye konuştu.
Doç. Dr. Sarınay, Genel Müdürlük olarak kamu kurum ve kuruluşları arasında “elektronik belge standardı” sağlamak üzere Türk Standartları Enstitüsü (TSE)’ne başvurduklarını açıkladı ve şunları söyledi:
“Bu standardın amacı kamu kurum ve kuruluşlarında üretilen veya üretilmesi muhtemel elektronik belgelerin arşiv belgesi niteliğinin korunabilmesidir. Bu amaçla yaptığımız çalışmaları 2006 yılında TSE’ye sunduk. TSE de incelemelerin ardından bunu, 13298 numaralı Elektronik Belge Yönetim Standardı olarak yayınlandı ve dünyadaki örneklerine bakarak yeni bir standart olarak tescilini uygun gördü. Gelecekte kamu kurumları bu standarda uygun elektronik belge üretimi yapacak. Biz de üniversitelerden bakanlıklarımıza, genel müdürlüklerimizden müsteşarlıklara devlet kurumlarının tamamına arşivcilik eğitimi veriyoruz. Kurumda 25-30 kişilik mobil bir grubumuz vardır. Hiç burada durmazlar. Sürekli kurumları dolaşırlar. Kurumlarda model dosyalar oluşturduk. Hangi belgeler ilelebet kalacak, hangileri yıl sonunda imha edilecek, hangileri kaç yıl korunacak bunları anlatıyoruz.”
100’E YAKIN ARAŞTIRMACI
2003 yılından itibaren katalog bilgilerini internet üzerinden dünyadaki araştırmacılara açtıklarını belirten Yusuf Sarınay, bunun sonucunda Türkiye’ye gelen araştırmacı sayısının attığını ifade etti. 2007 yılında 94 değişik ülkeden çok sayıda araştırmacıyı ağırladıklarını belirten Devlet Arşivleri Genel Müdürü, 2009 hedeflerini de şöyle açıkladı: “2009 yılından itibaren elektronik ortama aktardığımız belgeleri, internet ortamından isteyene yerinde hizmet verme projemiz var. Yani biz bugün araştırmacıları kuruma davet ediyoruz. Ama bir yıl sonra 2009 başından itibaren kişiler elektronik ortamda katalog bilgilerini tarayacak ve bizden taleplerini yapacak. Kendilerine bir hesap numarası vereceğiz, hesabımıza parayı geçtikleri anda, kişilere istedikleri bu belgeyi gönderebileceğiz. Bunu planladık, alt yapısını oluşturmaya çalışıyoruz. 2009 yılından itibaren belki araştırmacıların ayağına hizmeti götürmeyi hedefliyoruz.”
ERMENİ LOBİSİYLE MÜCADELE
“Osmanlı Arşivleri’nin elektronik ortama taşınması asılsız Ermeni iddiaları ile mücadelede nasıl bir rol oynayabilir?” sorumuza Genel Müdür Sarınay şu karşılığı verdi: “Ermeni meselesinin tarihî belgelere dayanarak objektif şekilde aydınlatılması için kurumumuzun faaliyetleri bütün hızı ile devam etmektedir. Ermeni konusu başta olmak üzere bütün belgelerin kataloglarını dünya araştırmacılarının ilgisine internet üzerinden sunduk. Ayrıca sitemizde Ermenilerle ilgili belgelerin Osmanlıca ve günümüz Türkçesini de yayınlıyoruz. Hedefimiz 2009 yılından itibaren önemli gördüğümüz belgelerin İngilizce tercümesini de sitemizden yayınlamak. Konuyla ilgili çıkardığımız 20 ciltten fazla eser de internet sitemizde yer alıyor. Bunun sonucunda pek çok Batılı araştırmacı, Ermenilerin arşivlerini açmamış olmasını eleştirmeye başlamışlardır. Çünkü bizim açıklık politikamız ve tarihimize güven duymamıza karşılık Ermeniler Erivan ve Boston’daki Zoryan Taşnak arşivlerini açmamışlardır.”
OSMANLI’NIN BİRİKİMİ 32 ÜLKEDE SERGİLENİYOR
Genel Müdürlük olarak 32 ülke ile arşivler arası iş birliği yaptıklarını anlatan Yusuf Sarınay, yurt dışında düzenledikleri sergilerde tarihî ve kültürel zenginliğimize dikkat çektiklerini belirterek şunları söyledi: “Osmanlı Devletinin başı sıkışanların, yardım arayanların sığındığı bir vatan olduğu; Türk ve Müslümanların dışındaki diğer unsurlara hoşgörüyle yaklaşıldığı, dünya barışını sağlama iddiasında olan küresel aktörlerin Osmanlı tecrübesinden istifade edebilecekleri gibi ana konuları işleyen sergiler düzenliyoruz. Zaten Başbakanımızın da eş başkanlığını yaptığı Medeniyetler İttifakı’nın ana temalarından birisi de budur. Ülkemiz, yeni modellerin ortaya konulması için tarihî bir tecrübeye sahiptir.”
