Bozuk Paraların Kenarları Neden Tırtıllıdır?

[Veda]

Özellikle Kağıt para devrinden öncealışverişte kullanılan paralar altın ve gümüş içeriyorlardı. Her devirde olduğu gibi o devirde de bulunan bazı düzenbazlar bu paraları kenarlarından kazıyarak çok az miktarda da olsa bu değerli madenleri biriktiriyor parayı da tekrar kullanabiliyorlardı.

O devirlerde tüccarlar parayı tartıyorlar ve ağırlığı eksikse kabul etmiyorlardı.

Bu sorunu çözmek ve halkı eksik paraya karşı korumak için paraların kenarları tırtıllı yapılmaya başlandı.Bu tırtıllar sayesinde paranın kenarının kazındığı hemen belli oluyordu ve kenarı kazınmış parayı kimse almıyordu.

Bu adet günümüze kadar geldi.Artık içinde değerli bir maden olmamasına rağmen bozuk paralarımızın kenarında tırtıl ya da resim vardır.

EK BİLGi:

Bozuk paralar para olma niteliklerini kanundan almalarına rağmen kullanılmalarında bazı sınırlamalar vardır.Gerek kağıt gerekse madeni para olsun her ikisiyle de yapılan ödemeleri kabul etmemek mümkün değildir.Buna 'Kanuni Tedavül Mecburiyeti' denir ki kağıt paralarda bu mecburiyet sınırsızdır. Ödenen miktar ne kadar büyük olursa olsun bunu karşı taraf kabul etmek mecburiyetindedir.

Madeni paralarda ise mecburiyet sınırlıdır.En Çok üzerlerinde yazan değerin 50 katını tamamen bozuk para ile ödiyebilirsiniz. Örneğin 50 Ykr ile en fazla 2.5 Ytl ödeme yapabilirsiniz ama daha fazlasını da bozuk para ile ödeme isteğinizi karşı taraf kabul etmeyebilir.

Kağıt paraların merkez Bankası tarafından basıldığı bilinirde madeni paraları Maliye Bakanlığının çıkardığı pek bilinmez.Madeni paraların toplam para stoku içindeki oranı da yaklaşık yüzde 1 civarındadır.

Hiç dikkat ettinizmi? İnsan yüzleri kağıt paralarda önden madeni paralarda ise yandandır.Madeni paralarda yer çok küçük olduğundan kabartma tekniği ile bir yüzün tam detayını vermek mümkün olmaz. yandan profil kişiyi daha tanınır kılmaktadır...

[swashbuckler]

Paylaşım için teşekkürler,yalnız bazı hatalar var düzeltelim...

50 Ykr'nin 50 katı 25 YTL'dir,hesaplama yaparken kuruşlar için (0.ykr değeri * ) modunu kullanın:)

Altın ve Gümüş paranın kullanıldığı dönemde özellikle altın paranın törpülenmesindeki amaç farklıydı.
Öncelikle şunu bilelim,bu sisteme "bimetalizm" denir.3 temel özelliği vardır;
-Paralar eşit statüde mübadele aracıdır
-her iki metalden de para basımı serbesttir
-değişim oranını devlet belirler...
O dönemde halk,altın ve gümüş paraları kazıyarak,kenarlarını yontarak ya da "eau royale" denen bir sıvıya batırarak değerlerini eksiltiyordu.
Özellikle 1491'den 1547'ye kadar İngiltere Hollandalı bankerlere olan borçlarını bu "seyreltilmiş" paralarla ödemek istemiş,bankerler de bunu normalden düşük bir kurdan kabul etmişlerdi.İngilizler bu dönemde ciddi bir kur farkı ödemek zorunda kaldılar.
Paranın değerini eksiltmenin nedeni de şu;
O dönemde gümüş ve altın sikke oldukça dalgalı değerler arzetmekteydi.Gümüş yükselince,piyasa fiyatı resmi parasal değeri aşıyor ve güçlü para haline geliyordu.Para güçlenip zayıflaştıkça halk tarafından "ayarı düşürülüyor" ve bu "zayıf" para halk tarafından piyasaya sürülüyor,ayarı bozulmamış "sağ" para gömüleniyordu.
Bu da "zayıf" parayı piyasa hakimi hale getiriyordu.Bu piyasadaki tüm akılcı bireylerin yapacağı harekettir.

Sonuç olarak piyasa değerleri birbirinden farklı 2 ödeme aracı sürüldüğünde,kötü para (gümüş) iyi parayı (altın) kovar...Buna "Gresham Kanunu" denir...

Ha modern sistem neden önlem alır...Paranın maliyetini azaltmak için.Elimizdeki parayı ne kadar "sağlam" bırakırsak,paranın devlete maliyeti o kadar azalır...

[Veda]

Teşekkürler Hasan.
Düzeltmelerin ve ek bilgilerin için, hepsi birlikte daha iyi bir paylaşım oldu. Çok sağol. =D> =D>