Orhan Veli KANIK Hayatı Ve Eserleri
Orhan Veli KANIK Hayatı Ve Eserleri
HAYATI
İstanbul'da doğmuştur
(1914) . Cumhurbaşkanlığı Bando Heyeti şeflerinden Veli Kanık'ın
oğludur. İlk öğrenimini Galatasaray Lisesi'nin ilk kısmında yapmış,
dördüncü sınıfı burada tamamlamış (1925) , ilkokulu Ankara'ya
gittikleri için Gazi İlkokulu'nda bitirmiştir (1926) . Daha sonra
Ankara Erkek Lisesi'ne yatılı girmiş, burayı bitirdikten sonra (1933)
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümüne girmiştir.
Ancak Fakülte'yi bitirmeden Ankara'ya dönmüş (1936) , PTT Genel
Müdürlüğü Telgraf İşleri Reisliği Nizamlar Bürosu'na memur olarak
girmiştir. Daha sonra askere gitmiş (1942-1944) , terhis olunca da
Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu'na girmiştir. Reşat Şemsettin
Sirer'in Milli Eğitim Bakanlığı'na getirilmesi üzerine, Bakanlığa
egemen olan 'tutucu havaya uyamayacağını anlayarak' görevinden istifa
eder. Türk yazınında olduğu kadar dönemin düşünce yaşamında da önemli
yeri ve etkisi olan Yaprak dergisini yayımlamaya başlamış (1 Ocak 1949)
,28 sayı çıkarmıştır. Oktay Rıfat ve Melih Cevdet Anday'la birlikte,
Nâzım Hikmet'in serbest bırakılması için üç gün açlık grevi yapmış
(1950) , eylem geniş yankı uyandırmıştır.
Ankara'da bir gece
sokakta Belediye'nin açtırdığı bir çukura düşmüş, başından yaralanmış
(10 Kasım 1950) , iki gün sonra da İstanbul'a gitmiştir. İstanbul'da
bir arkadaşının evinde öğle yemeği yerken fenalık geçirmiş, hastaneye
kaldırılmıştır (14 Kasım 1950) . Alkol zehirlenmesi teşhisiyle tedavi
edilmiş, ancak sonradan beyin kanaması geçirdiği anlaşılmıştır. Aynı
gün akşama doğru komaya giren Orhan Veli, geceleyin saat 23.20'de
hayata gözlerini yummuştur (14 Kasım 1950) .
36 yaşında, en
verimli çağında ölen Orhan Veli, özgeçmişini, şiirine içselleşmiş olan
humour'uyla şöyle özetlemiştir: '1914'te doğdum.1 yaşında kurbağadan
korktum.9 yaşında okumaya,10 yaşında yazmaya merak sardım.13'te Oktay
Rıfat'ı,16'da Melih Cevdet'i tanıdım.17 yaşında bara gittim.18'de
rakıya başladım.19'dan sonra avarelik devrim başlar.20 yaşından sonra
da para kazanmasını ve sefalet çekmesini öğrendim.25'te başımdan bir
otomobil kazası geçti. Çok aşık oldum. Hiç evlenmedim, şimdi askerim'.
Yazın Yaşamı
Orhan
Veli'nin edebiyata ilgisi daha ilkokul sıralarında başlamış, lise
öğrencisiyken Oktay Rıfat ve Melih Cevdet Anday ile arkadaş olmuş, bu
dostluk Türk şiirinde bir dönemin başlangıcını oluşturmuştur. Lise
sıralarında öğretmenleri olan Ahmet Hamdi Tanpınar, Rıfkı Melul Meriç,
Halil Vedat Fıratlı ve Yahya Saim Sinanoğlu'nun yakın ilgisini
görmüştür. Lisede Oktay Rıfat ve Melih Cevdet'le Sesimiz diye bir dergi
çıkarmıştır. Orhan Veli, daha ilk okul beşinci sınıfta iken yazmaya
başlamış, ilk öyküsü, eski yazıyla yayımlanan Çocuk Dünyası adlı
dergide çıkmıştır. Orhan Veli'nin düzyazıdan şiire dönmesinde,
kendisinden iki sınıf önde olan Hıfzı Oğuz Bekata'nın etkisi olduğunu
bildirmektedir kardeşi Adnan Veli. Kanık'ın ilk şiirleri Nahit Sırrı
Örik'in teşvikiyle Varlık dergisinde yayımlanmış, şair bu şiirlerin
bazıların Mehmet Ali Sel imzasını kullanmıştır. Kanık, dönemin İnsan,
Ses, Gençlik, Küllük, İnkılâpçı Gençlik gibi dergilerinde de yazmıştır
(1936-1942) .
Orhan Veli, Moliere'den Rimbaud'ya La Fontaine'den Musset'ye uzanan bir çok da çeviri yapmıştır.
(Kaynak: Kültür Bakanlığı)
ESERLERİ
Şiir:
Garip,
(1941- O. Rıfat ve M. Cevdet ile birlikte) , Vazgeçemediğim (1945) ,
Destan Gibi (1946) , Yenisi (1947) , Karşı (1949) , Nasrettin Hoca
Hikâyeleri (1949) , Bütün Şiirleri (1951) .
Düzyazı:
Nesir
Yazıları (1953) , Edebiyat Dünyamız (1975) , Bütün Yazıları (1982- 1.
Cilt 'Sanat Edebiyat Dünyamız',2. Cilt 'Bindiğimiz Dal') .
Çeviri:
Bir
Kapı Ya Açık Durmalı Ya Kapalı (1943- A. De Musset'den) , Scapin'in
Dolapları (1944- Moliere'den) , Fransız Şiiri Antolojisi (1947) ,
W.Shakespeare, Hamlet Ve Venedikli Tüccar (1949- C. Labm'dan - Ş.
Erdeniz'le) , Saygılı Yosma (1961- J. P. Sartre'den) , Batıdan Şiirler
(1963) .
İstanbul'da doğmuştur
(1914) . Cumhurbaşkanlığı Bando Heyeti şeflerinden Veli Kanık'ın
oğludur. İlk öğrenimini Galatasaray Lisesi'nin ilk kısmında yapmış,
dördüncü sınıfı burada tamamlamış (1925) , ilkokulu Ankara'ya
gittikleri için Gazi İlkokulu'nda bitirmiştir (1926) . Daha sonra
Ankara Erkek Lisesi'ne yatılı girmiş, burayı bitirdikten sonra (1933)
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe bölümüne girmiştir.
Ancak Fakülte'yi bitirmeden Ankara'ya dönmüş (1936) , PTT Genel
Müdürlüğü Telgraf İşleri Reisliği Nizamlar Bürosu'na memur olarak
girmiştir. Daha sonra askere gitmiş (1942-1944) , terhis olunca da
Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu'na girmiştir. Reşat Şemsettin
Sirer'in Milli Eğitim Bakanlığı'na getirilmesi üzerine, Bakanlığa
egemen olan 'tutucu havaya uyamayacağını anlayarak' görevinden istifa
eder. Türk yazınında olduğu kadar dönemin düşünce yaşamında da önemli
yeri ve etkisi olan Yaprak dergisini yayımlamaya başlamış (1 Ocak 1949)
,28 sayı çıkarmıştır. Oktay Rıfat ve Melih Cevdet Anday'la birlikte,
Nâzım Hikmet'in serbest bırakılması için üç gün açlık grevi yapmış
(1950) , eylem geniş yankı uyandırmıştır.
Ankara'da bir gece
sokakta Belediye'nin açtırdığı bir çukura düşmüş, başından yaralanmış
(10 Kasım 1950) , iki gün sonra da İstanbul'a gitmiştir. İstanbul'da
bir arkadaşının evinde öğle yemeği yerken fenalık geçirmiş, hastaneye
kaldırılmıştır (14 Kasım 1950) . Alkol zehirlenmesi teşhisiyle tedavi
edilmiş, ancak sonradan beyin kanaması geçirdiği anlaşılmıştır. Aynı
gün akşama doğru komaya giren Orhan Veli, geceleyin saat 23.20'de
hayata gözlerini yummuştur (14 Kasım 1950) .
36 yaşında, en
verimli çağında ölen Orhan Veli, özgeçmişini, şiirine içselleşmiş olan
humour'uyla şöyle özetlemiştir: '1914'te doğdum.1 yaşında kurbağadan
korktum.9 yaşında okumaya,10 yaşında yazmaya merak sardım.13'te Oktay
Rıfat'ı,16'da Melih Cevdet'i tanıdım.17 yaşında bara gittim.18'de
rakıya başladım.19'dan sonra avarelik devrim başlar.20 yaşından sonra
da para kazanmasını ve sefalet çekmesini öğrendim.25'te başımdan bir
otomobil kazası geçti. Çok aşık oldum. Hiç evlenmedim, şimdi askerim'.
Yazın Yaşamı
Orhan
Veli'nin edebiyata ilgisi daha ilkokul sıralarında başlamış, lise
öğrencisiyken Oktay Rıfat ve Melih Cevdet Anday ile arkadaş olmuş, bu
dostluk Türk şiirinde bir dönemin başlangıcını oluşturmuştur. Lise
sıralarında öğretmenleri olan Ahmet Hamdi Tanpınar, Rıfkı Melul Meriç,
Halil Vedat Fıratlı ve Yahya Saim Sinanoğlu'nun yakın ilgisini
görmüştür. Lisede Oktay Rıfat ve Melih Cevdet'le Sesimiz diye bir dergi
çıkarmıştır. Orhan Veli, daha ilk okul beşinci sınıfta iken yazmaya
başlamış, ilk öyküsü, eski yazıyla yayımlanan Çocuk Dünyası adlı
dergide çıkmıştır. Orhan Veli'nin düzyazıdan şiire dönmesinde,
kendisinden iki sınıf önde olan Hıfzı Oğuz Bekata'nın etkisi olduğunu
bildirmektedir kardeşi Adnan Veli. Kanık'ın ilk şiirleri Nahit Sırrı
Örik'in teşvikiyle Varlık dergisinde yayımlanmış, şair bu şiirlerin
bazıların Mehmet Ali Sel imzasını kullanmıştır. Kanık, dönemin İnsan,
Ses, Gençlik, Küllük, İnkılâpçı Gençlik gibi dergilerinde de yazmıştır
(1936-1942) .
Orhan Veli, Moliere'den Rimbaud'ya La Fontaine'den Musset'ye uzanan bir çok da çeviri yapmıştır.
(Kaynak: Kültür Bakanlığı)
ESERLERİ
Şiir:
Garip,
(1941- O. Rıfat ve M. Cevdet ile birlikte) , Vazgeçemediğim (1945) ,
Destan Gibi (1946) , Yenisi (1947) , Karşı (1949) , Nasrettin Hoca
Hikâyeleri (1949) , Bütün Şiirleri (1951) .
Düzyazı:
Nesir
Yazıları (1953) , Edebiyat Dünyamız (1975) , Bütün Yazıları (1982- 1.
Cilt 'Sanat Edebiyat Dünyamız',2. Cilt 'Bindiğimiz Dal') .
Çeviri:
Bir
Kapı Ya Açık Durmalı Ya Kapalı (1943- A. De Musset'den) , Scapin'in
Dolapları (1944- Moliere'den) , Fransız Şiiri Antolojisi (1947) ,
W.Shakespeare, Hamlet Ve Venedikli Tüccar (1949- C. Labm'dan - Ş.
Erdeniz'le) , Saygılı Yosma (1961- J. P. Sartre'den) , Batıdan Şiirler
(1963) .