Türk Edebiyatinin Ilkleri
Gönderilme zamanı: 17 Ara 2006 [ 15:30 ]
TÜRK EDEBİYATININ İLKLERİ
1.İlk Özel Gazete:Şinasi-Agah Efendinin 1840’ta çıkardığı Tercüman-ı Ahval
2. İlk Resmi Gazete:2.Mahmut’un 1831’de çıkardığı Takvim-i Vakayi
3.Konusu Kölelik Olan İlk Roman:Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt
4.İlk Yazılan Tiyatro:Şinasi’nin 1859’da yazdığı Şair Evlenmesi
5.İlk Psikolojik Roman:Mehmet Rauf’un Eylül
6.İlk Romantik Roman:Namık Kemal’in İntibah
7.Batılı Anlamda İlk Roman:Şemsettin Sami’nin 1872’de yazdığı Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat
8.İlk Çeviri Roman:Yusuf Kamil Paşa’nın 1859’da çevirdiği Telemak
9.İlk realist Roman:Recaizade Ekrem’in Araba Sevdası
10.İlk Şiir Antolojisi:Ziya Paşa’nın Harabat
11.İlk İmla Kuralları:Şinasi Şair Evlenmesi’nde kullandı.
12.İlk Öykü: Ahmet Mithat Paşa’nın Letayif-i Rüvayet
13.İlk Oynanan Tiyatro:Namık Kemal’in Vatan Yahut Silistre
14.İlk Makaleyi:Şinasi Mukaddeme adıyla Tercüman-ı Ahval’ın ilk başyazısı olarak yazdı.
15.İlk Yazılı Metin:Orhun Abideleri
16.Romantizmden Realizme Geçen İlk Roman: Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt
17.İlk Yarı Resmi Gazete:Ceride-i Havadis
18.İlk Tezli Roman:Yakup Kadri’nin Yaban
19.İlk Yazar:Yollug Tigin
20.İlk Pastoral Şiir:Abdülhak Hamit Tarhan’ın Sahra
21.İlk Manzum Çeviri:Şinasi’nin Tercüme-i Manzume
22.İlk Kez Köy Gerçeğini Anlatan Roman:Nabizade Nazım’ın Kara Bibik
23.İlk Batılı Anlamda Öykü:Sami Paşazade Sezai’nin Küçük Şeyler
24.Çocuklar İçin Yazılmış İlk Şiir:Tevfik Fikret’in Şermin
25.İlk Sembolist Yazar:Cenap Şahabettin
26.İlk Fıkra Örneği:Ahmet Rasim’in Eşkal-i Zaman
27.İlk destan : Alp Er Tunga
28.İslamiyet sonrası verilen ilk destan : Manas Destanı
29.İlk Divan edebiyatı şairi : Hoca Dehhani
30.İlk bilimsel Türk edebiyatı tarihi araştırmasını yapan : 1928 yılında M.Fuat Köprülü-Türk Edebiyatı Tarihi
31.Göktürk Kitabeleri’nden tarihte ilk bahseden : Melik Cüveyni Tarih-i Cihan-Guşa adlı eserinde
32.Göktürk Kitabeleri’yle ilgili yapılan ilk tercüme : Danimarkalı dil bilimci Thomsen tarafından 1922 yılında.
33.İlk Türkçecilik hareketi : Karamanoğlu Mehmet Bey 15 Mayıs 1207 tarihinde Türkçeyi devlet dili olarak ilan etmiştir.
34.Yöneticisi ve yönetileni Türk olan ilk Türk devleti : Karahanlılar
35.Türklerin bilinen ilk şairi : Divanü Lugati’t-Türk’te geçen ÇUÇU adlı şair.
36.İslamiyet’e geçiş sonrası verilen ilk edebi eser : Kutadgu Bilig-Yusuf Has Hacip
37.Tekke-Tasavvuf edebiyatının kurucusu sayılan ilk yazar : Hoca Ahmet Yesevi
38.İlk Türkçe sözlük : Kaşgarlı Mahmut- Divanü Lugati’t-Türk
39.İlk tarihi roman : Cezmi-Namık Kemal
40.Tiyatroda sahne alan ilk Müslüman Türk kadını: Afife Jale 1919 yılında
41.Kurulan ilk yerli tiyatrolar : Hoca Naum,Hasköy,Şark ve Ortaköy
42.Konusu esaret olan ilk eser : Esaret-Ahmet Mithat Efendi
43.Türk tiyatrosunun kurucusu sayılan yazar : Ahmet Vefik Paşa
44.İlk sözlük derlemesi : Lehçe-i Osmani – Ahmet Vefik Paşa
45.İlk yarı resmi gazete : Ceride-i Havadis 1840
46.Eserlerinde nazmı nesre yaklaştıran ilk şair : Şinasi
47.“Edebiyat” kelimesini tarihimizde ilk kullanan : Şinasi
48.Okullar için yazılan ilk dilbilgisi kitabı : Sarf-ı Türki – Süleyman Paşa
49.Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde “sanat,sanat içindir.”görüşünü benimseyen ilk gurup : Yedi Meş’aleciler
50.Anı türünün Türkçe’deki ilk örneği : Orhun Abideleri
51.Türk tarihinin ilk hikayeleri : Dede Korkut Hikayeleri
52.Divan edebiyatında “süslü nesirin” kurucusu sayılan şair : Sinan Paşa
53.Tezkire türünün Anadolu’daki ilk örneği : Sehi Bey – Heşt Behişt
54.İlk güvenilir tezkireyi yazan : Latifi – Tezkiretü’ş-Şuara
55.İlk Münşeat örneği : Feridun Bey
56.Gezi türünün ilk örneği : Seydi Ali Reis – Mir’atü’l-Memalik
57.İlk edebi tenkit örneği : Latifi – Tezkiretü’ş-Şuara
58.Secili nesrin kurucusu : Nergisi
59.Divan edebiyatının son büyük şairi : Şeyh Galip
1.İlk Özel Gazete:Şinasi-Agah Efendinin 1840’ta çıkardığı Tercüman-ı Ahval
2. İlk Resmi Gazete:2.Mahmut’un 1831’de çıkardığı Takvim-i Vakayi
3.Konusu Kölelik Olan İlk Roman:Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt
4.İlk Yazılan Tiyatro:Şinasi’nin 1859’da yazdığı Şair Evlenmesi
5.İlk Psikolojik Roman:Mehmet Rauf’un Eylül
6.İlk Romantik Roman:Namık Kemal’in İntibah
7.Batılı Anlamda İlk Roman:Şemsettin Sami’nin 1872’de yazdığı Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat
8.İlk Çeviri Roman:Yusuf Kamil Paşa’nın 1859’da çevirdiği Telemak
9.İlk realist Roman:Recaizade Ekrem’in Araba Sevdası
10.İlk Şiir Antolojisi:Ziya Paşa’nın Harabat
11.İlk İmla Kuralları:Şinasi Şair Evlenmesi’nde kullandı.
12.İlk Öykü: Ahmet Mithat Paşa’nın Letayif-i Rüvayet
13.İlk Oynanan Tiyatro:Namık Kemal’in Vatan Yahut Silistre
14.İlk Makaleyi:Şinasi Mukaddeme adıyla Tercüman-ı Ahval’ın ilk başyazısı olarak yazdı.
15.İlk Yazılı Metin:Orhun Abideleri
16.Romantizmden Realizme Geçen İlk Roman: Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt
17.İlk Yarı Resmi Gazete:Ceride-i Havadis
18.İlk Tezli Roman:Yakup Kadri’nin Yaban
19.İlk Yazar:Yollug Tigin
20.İlk Pastoral Şiir:Abdülhak Hamit Tarhan’ın Sahra
21.İlk Manzum Çeviri:Şinasi’nin Tercüme-i Manzume
22.İlk Kez Köy Gerçeğini Anlatan Roman:Nabizade Nazım’ın Kara Bibik
23.İlk Batılı Anlamda Öykü:Sami Paşazade Sezai’nin Küçük Şeyler
24.Çocuklar İçin Yazılmış İlk Şiir:Tevfik Fikret’in Şermin
25.İlk Sembolist Yazar:Cenap Şahabettin
26.İlk Fıkra Örneği:Ahmet Rasim’in Eşkal-i Zaman
27.İlk destan : Alp Er Tunga
28.İslamiyet sonrası verilen ilk destan : Manas Destanı
29.İlk Divan edebiyatı şairi : Hoca Dehhani
30.İlk bilimsel Türk edebiyatı tarihi araştırmasını yapan : 1928 yılında M.Fuat Köprülü-Türk Edebiyatı Tarihi
31.Göktürk Kitabeleri’nden tarihte ilk bahseden : Melik Cüveyni Tarih-i Cihan-Guşa adlı eserinde
32.Göktürk Kitabeleri’yle ilgili yapılan ilk tercüme : Danimarkalı dil bilimci Thomsen tarafından 1922 yılında.
33.İlk Türkçecilik hareketi : Karamanoğlu Mehmet Bey 15 Mayıs 1207 tarihinde Türkçeyi devlet dili olarak ilan etmiştir.
34.Yöneticisi ve yönetileni Türk olan ilk Türk devleti : Karahanlılar
35.Türklerin bilinen ilk şairi : Divanü Lugati’t-Türk’te geçen ÇUÇU adlı şair.
36.İslamiyet’e geçiş sonrası verilen ilk edebi eser : Kutadgu Bilig-Yusuf Has Hacip
37.Tekke-Tasavvuf edebiyatının kurucusu sayılan ilk yazar : Hoca Ahmet Yesevi
38.İlk Türkçe sözlük : Kaşgarlı Mahmut- Divanü Lugati’t-Türk
39.İlk tarihi roman : Cezmi-Namık Kemal
40.Tiyatroda sahne alan ilk Müslüman Türk kadını: Afife Jale 1919 yılında
41.Kurulan ilk yerli tiyatrolar : Hoca Naum,Hasköy,Şark ve Ortaköy
42.Konusu esaret olan ilk eser : Esaret-Ahmet Mithat Efendi
43.Türk tiyatrosunun kurucusu sayılan yazar : Ahmet Vefik Paşa
44.İlk sözlük derlemesi : Lehçe-i Osmani – Ahmet Vefik Paşa
45.İlk yarı resmi gazete : Ceride-i Havadis 1840
46.Eserlerinde nazmı nesre yaklaştıran ilk şair : Şinasi
47.“Edebiyat” kelimesini tarihimizde ilk kullanan : Şinasi
48.Okullar için yazılan ilk dilbilgisi kitabı : Sarf-ı Türki – Süleyman Paşa
49.Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde “sanat,sanat içindir.”görüşünü benimseyen ilk gurup : Yedi Meş’aleciler
50.Anı türünün Türkçe’deki ilk örneği : Orhun Abideleri
51.Türk tarihinin ilk hikayeleri : Dede Korkut Hikayeleri
52.Divan edebiyatında “süslü nesirin” kurucusu sayılan şair : Sinan Paşa
53.Tezkire türünün Anadolu’daki ilk örneği : Sehi Bey – Heşt Behişt
54.İlk güvenilir tezkireyi yazan : Latifi – Tezkiretü’ş-Şuara
55.İlk Münşeat örneği : Feridun Bey
56.Gezi türünün ilk örneği : Seydi Ali Reis – Mir’atü’l-Memalik
57.İlk edebi tenkit örneği : Latifi – Tezkiretü’ş-Şuara
58.Secili nesrin kurucusu : Nergisi
59.Divan edebiyatının son büyük şairi : Şeyh Galip